August 17, 2021

Data bestaat juridisch niet, hoe bescherm je het dan?

Juridisch gezien is data niets. Opmerkelijk, omdat data ook wel het nieuwe goud is. Hoe bescherm je dat dan? Door een beroep te doen op de Wet bescherming bedrijfsgeheimen.

Waardevol en niets tegelijk

Data is het nieuwe goud. Bedrijven kunnen in het digitale tijdperk data beter verzamelen en analyseren. Ging data vroeger om het verbeteren van producten. Vroeger draaide data om het verbeteren van producten. Tegenwoordig meer om het voorspellen van hoe mensen zich gedragen. En specifieker: hoe ze kopen Bijvoorbeeld webshops die ons door het gebruik van bepaalde woorden en kleuren verleiden om op hun producten te klikken.

Data is dus erg waardevol. Tegelijk is het juridisch gezien niets. Ons idee van eigendom stamt nog uit de tijd dat je goederen kon vastpakken. Uit het offline tijdperk zogezegd. Data kun je niet vastpakken. Daarom valt het niet onder ons juridische eigendomsbegrip.

"Ons idee van eigendom stamt nog uit de tijd dat je alles wat je verhandelde vast kon pakken"

Hoe je data toch kunt beschermen

Belang van bescherming

Stel nu eens voor dat uw bedrijf een webwinkel heeft. Uw bedrijf heeft een ontwikkelaar die de webshop heeft gebouwd. Via een dashboard heeft uw bedrijf inzicht in het gedrag van consumenten. Dat blijkt een goudmijn. U leert steeds beter welke producten in trek zijn. Maar ook hoe u invloed kunt uitoefenen op het koopgedrag van uw klanten. Zo leerde u bijvoorbeeld welke soort afbeeldingen, kleuren en vormen leiden tot hogere conversie.

Op een kwade dag wist uw ontwikkelaar per ongeluk de database. Uw dashboard staat opeens op zwart en u tast in het duister. Gelukkig is er een back-up. Alleen, hoe eist u die op? U bent namelijk geen eigenaar. U kunt daarom niet eisen dat uw ontwikkelaar u iets teruggeeft. Als ook geen sprake is van persoonsgegevens, dan zult u in de overeenkomst moeten kijken waar u recht op heeft. Het is verstandig om via deze overeenkomst de Wet bescherming bedrijfsgeheimen op tafel te brengen.

Uw voordeel van de Wet bescherming bedrijfsgeheimen

De Wet bescherming bedrijfsgeheimen is voor de houder van een dataset zoals u belangrijk. Als de data namelijk onder de bescherming van deze wet valt, dan kunt u zich verweren. U kunt bijvoorbeeld bij de rechter vorderen dat uw leverancier het gebruik van de data staakt en deze data aan u overhandigt. Daarnaast kunt u een schadevergoeding vorderen. U heeft er dus veel belang bij om een beroep op deze wet te kunnen doen.

"De wet bescherming bedrijfsgegevens is voor de houder van een dataset belangrijk"

De drie voorwaarden voor een bedrijfsgeheim

Als jouw dataset is een bedrijfsgeheim als het voldoet aan de navolgende drie voorwaarden:

1.   De informatie is geheim;

2.   De informatie heeft een handelswaarde;

3.  Je hebt redelijke maatregelen genomen om de informatie geheim te  

     houden.

Met dat in uw achterhoofd kunt u wel raden welke discussie dit oplevert.. Als eerste zal uw ontwikkelaar aanvoeren dat er helemaal geen sprake is van een geheim. Dat is vooral makkelijk als je geen geheimhouding bent overeengekomen. Dan kan uw ontwikkelaar eenvoudig stellen dat er geen eigenaar van de data is en hij die mocht meenemen.

Tegen de tweede voorwaarde (handelswaarde) zal uw ontwikkelaar waarschijnlijk geen verweer voeren. Dat is niet zo kansrijk. Uw leverancier heeft dat verweer ook helemaal niet nodig. Als hij maar minstens één van de drie voorwaarden van tafel veegt is hij al binnen.

Ook bij de derde voorwaarde zal uw ontwikkelaar het proberen bij de derde voorwaarde. Hij zal betogen dat die redelijke maatregelen ter geheimhouding er voor hem helemaal niet waren. Uw ontwikkelaar kon immers zo een backup maken.

Als u geen nadere afspraken heeft gemaakt, dan kan kunt u uw kostbare data zomaar kwijt zijn. Natuurlijk is er op de argumenten van de leverancier het nodige af te dingen. Alleen is daar een stevige juridische discussie voor nodig. En is op voorhand niet te zeggen wie die discussie wint. De Wet bescherming bedrijfsgegevens beschermt uw gegevens niet vanzelf.

Voorkom lege handen

Dat u onbedoeld uw data kwijt kunt zijn blijkt wel uit een uitspraak van de rechtbank Overijssel van 14 oktober 2019. Volgens de rechter was het onduidelijk of deze data werd beschermd door de Wet bescherming bedrijfsgeheimen. Het bedrijf stond met lege handen.

Jammer dat het bedrijf in kwestie deze blog niet heeft gelezen. Dan had hij namelijk in het contract met de werknemer de onderstaande drie actiepunten kunnen verwerken. Als hij dat had gedaan, dan had hij de procedure wis en waarachtig gewonnen.

"Eigendom van data is niet mogelijk. Gelukkig kun je het met een helder contract beschermen."

Drie actiepunten: bescherm uw gegevens

Als data voor u een waardevol bezit is, dan doet u er goed aan om dit contractueel te beschermen. Dat doet u door zeker te stellen dat sprake is van een bedrijfsgeheim.

Als eerste door kristalhelder vast te leggen dat de data in kwestie geheim is. U wilt buiten discussie stellen dat uw leverancier deze data niet voor andere doelen mag gebruiken dan voor haar dienstverlening aan u.

Ten tweede door vast te leggen dat de data een handelswaarde heeft. U kunt dat in een contract gezamenlijk verklaren, zodat er achteraf geen discussie over kan zijn.

Ten derde vormen deze afspraken de ‘redelijke maatregelen’ om uw data geheim te houden. U heeft daar namelijk een regeling voor opgenomen in uw contract.

Al met al kunt u zonder twijfel tegen uw leverancier optreden, als u duidelijk heeft vastgelegd dat de data voldoet aan de definitie van een bedrijfsgeheim.

Heldere contracten beschermen uw data

De moraal van dit verhaal is dat een goed contract belangrijk is om uw kostbare data te beschermen. U bent immers wel eigenaar van uw computerapparatuur, maar niet van de data die daarop staat. Gelukkig kunt u die data wel beschermen. Doet u daarbij vooral een beroep op de Wet bescherming bedrijfsgeheimen. Omdat ook over de begrippen uit deze wet discussie mogelijk is, doet u er goed aan om vooraf duidelijkheid te scheppen. Om ongewenste discussie op voorhand te voorkomen.