August 28, 2021
Wat startups kunnen leren van Booking, Airbnb en Deliveroo
Veel startups zijn bezig om nieuwe online diensten te ontwikkelen. Drie recente uitspraken tegen Booking.com, Airbnb en Deliveroo hebben één belangrijke les in zich. Dat het voor startups belangrijk is om juridisch gezien vooruit te kijken. Of er regelgeving is die hun bedrijfsmodel (fors) kan beïnvloeden.
Vroeger gingen we naar het reisbureau of de videotheek. Nu gaan we online naar Booking.com of Netflix. We bellen niet meer naar de lokale Chinees, maar gaan op onze telefoon naar Thuisbezorgd. En deze trend gaat steeds verder. Veel startups ontwikkelen online oplossingen voor offline problemen. Wat kunnen zij leren van de ervaringen van Booking.com, Airbnb en Deliveroo?
Al is de techniek nog zo snel …
Veel nieuwe ontwikkelingen beginnen in een juridisch niemandsland. Wat nog niet bestaat, kan de overheid immers niet reguleren. De techniek ontwikkelt zich zo snel, dat de wet achter de feiten aan loopt. De Dire Straits bezongen het al in hun lied ‘Telegraph Road’:
“Then came the lawyers, then came the rules.”
Op enig moment zal de rechter of de wetgever zich over de nieuwe technologie uitspreken. Al is de techniek nog zo snel, het recht achterhaalt het wel. Probeer daarom bij de ontwikkeling van platformdiensten ook juridisch vooruit te kijken. Een paar voorbeelden.
Booking is geen digitaal prikbord
Op 14 april 2021 oordeelde de Hoge Raad dat Booking niet slechts een ‘digitaal prikbord’ is. De Hoge Raad oordeelt dat Booking via haar website en algoritmes hetzelfde doet als een reisagent. Beiden zijn op grond van de wet een zogenaamde bemiddelaar. Deze uitspraak heeft als gevolg dat het personeel van Booking opeens valt onder de werking van het Bedrijfstakpensioenfonds en Booking pensioenpremies moet afdragen.
Airbnb
Airbnb brengt bij zowel huurders als verhuurders servicekosten in rekening. Als Airbnb wettelijk gezien een bemiddelaar is, dan mag dat niet. Airbnb moet dan de bemiddelingskosten aan haar huurders terugbetalen. Op 9 maart 2020 heeft de kantonrechter in Amsterdam een huurder die zijn bemiddelingskosten terug wilde in het gelijk gesteld. De rechtspraak publiceert op haar site dat kantonrechters ook in de toekomst langs deze lijn zullen oordelen.
Deliveroo
Deliveroo kreeg op 16 februari 2021 een bevestiging van het gerechtshof te Amsterdam dat haar bezorgers in loondienst zijn. De bezorgers zijn geen zelfstandigen zoals Deliveroo beweerde, maar werknemers. Dat betekent bijvoorbeeld dat Deliveroo haar bezorgers loon moet betalen en sociale premies aan de overheid moet afdragen.
Vooruitkijken voorkomt problemen
Al met al zullen Booking.com, Airbnb en Deliveroo hooguit wat krokodillentranen huilen om deze vonnissen. Zij hebben nagenoeg een monopoliepositie met bijbehorende winsten. Zij kunnen hun juridische verlies makkelijker dragen.
Toch kunnen we van deze uitspraken leren dat de toepassing van regelgeving grote invloed kan hebben. Die regelgeving kan je verdienmodel hard raken. Het is daarom verstandig om bij de ontwikkeling van een online dienst te kijken welke juridische regelgeving van toepassing is.
Blijf naast de concurrentie ook de juridische ontwikkeling voor!